به عنوان مالک محصول ، شما همواره در پی کشف حوزههای جدید و حل مسائل مربوط به آن برای کاربران با ارائه محصولتان میباشید . مسائلی که تاکنون حلنشده است یا بهصورت کامل و مناسب حل نگردیده است . باید محصول را طبق بودجه و در زمان مقرر و در شکلی پذیرفتنی، کاربردی و موردعلاقه کاربران و مبتنی بر چشمانداز محصول ارائه نمایید.
اما گاهی در فرآیند مدیریت محصول جدید با چالشهایی روبهرو میشوید که متداولترین آنها عبارتاند از :
۱) اهداف متفاوت اعضای تیم محصول
۲)ارتباطات ضعیف بین اعضای تیم محصول
۳)فرآیند تصمیمگیری زمان بر
ریشه تمام مشکلات فوق در عدم وجود یک چشمانداز مشترک نزد تمامی اعضای تیم محصول است.
ممکن است اعضای تیم محصول ایده مشترکی از اینکه محصول چیست و چه کاربردی دارد، نداشته باشند و تعریفهای متفاوتی از آن ارائه دهند. از دلایل آن میتوان به عدم برقراری ارتباط درست و مناسب بین اعضاء، حوزههای متفاوت افراد تیم از یکدیگر یا تفاوت سطح تخصص، مهارت و تجربه اعضای تیم اشاره نمود. اما چشمانداز مشترک یعنی تمام اعضای تیم به همراه مالک محصول درک یکسان و مشترکی از محصول داشته باشند، یک تصویر جامع از طراحی، تکنولوژی و حوزهی کسبوکار محصول.
متدهای مختلفی برای ایجاد این چشمانداز مشترک وجود دارد که برخی از آنها را باهم مرور مینماییم:
۱)انعطافپذیری هدف
هرگز از ابتدای طراحی و ساخت یک محصول جدید ، نمیتوانید هدف دقیق و نهایی محصول را ترسیم نمایید ، بهعبارتدیگر ، راهی که برای رسیدن به هدف محصول طی مینمایید ، قطعی نیست و ممکن است تغییراتی طی مسیر به وجود بیاید، بنابراین همواره فضایی برای انعطافپذیری اهداف و تغییر آنها به نفع محصول را داشته باشید و خطی و استاتیک فکر نکنید . این امر همچنین باعث احساس آزادی اعضای تیم در خلاقیت ، نوآوری و ایده پردازی میگردد و باعث میگردد ماشینی عمل نکنند. بنابراین چشمانداز محصول باید ترکیبی از اهداف منعطف باشد.
۱
۲)از تمام اعضای تیم برای ایجاد چشمانداز محصول مشترک استفاده نمایید.
۲
تیمهای متشکل از متخصصها درزمینه های مختلف را گرد هم آورید تا چشمانداز محصول مشترک را باهم ترسیم نمایید . این امر جهت نگاه جامع به محصول از زوایای مختلف طراحی ، تکنولوژی ، کسبوکار و… میگردد. تا جای ممکن سعی نمایید سهامداران عمده و ذینفعان خود را هم در این امر مشارکت دهید. البته مالک محصول وظیفه دارد بین متخصصان بامهارت های متفاوت قرارگرفته و درنهایت دربارهی چشمانداز محصول مشترک و مناسب تصمیمگیری نماید.
۳)از توسعه چابک استفاده نمایید.
استفاده از فرآیند توسعه چابک و تکرارهای پیدرپی جهت بهبود محصول قابلعرضه، میتواند در تعیین چشمانداز مشترک بعدی محصول بسیار مفید و راهنما باشد . چراکه تمامی اعضای تیم محصول درگیر میشوند ، همچنین ارتباطات بین آنها بیشتر میگردد که درنهایت منجر به ایجاد چشمانداز مشترک در پی تکرارهای مجدد میگردد.
۳
یک مالک محصول باید از ابزارهای مختلف بهمقتضای شرایط زمان استفاده نماید تا بتواند درنهایت اعضای تیم محصول را به سمت ایجاد چشمانداز مشترک راهبری و هدایت نماید.
در ادامه با ابزارهای مختلف ایجاد و تدوین چشمانداز محصول آشنا میشویم:
۱)بُرد چشمانداز محصول
۴
همانطور که در شکل بالا مشاهده مینمایید تلفیقی از طراحی محصول و حوزهی کسبوکار آن را شامل میگردد که شامل بخشهای مختلفی است ازجمله : تعریف یک الی دوخطی از محصول ، بازار هدف ، نیازهایی که رفع مینماید، خودِ محصول و اهداف کسبوکار . همچنین میتوان قسمتهای مختلف این محصول را با سایر ابزارها مرتبط نمود مثلاً بازار هدف را به ابزار پرسونای مخاطبان برای تعریف دقیقتر مشتریان هدف مرتبط نمایید.
۲)نمونه اولیه محصول
۵
ساخت نمونه اولیه محصول از طراحی روی کاغذ تا ساخت نسخه فیزیکی آن باعث ارتباط بیشتر و بیشتر اعضای تیم ، آشنایی با ایدهها و نگاههای یکدیگر در مورد محصول و توقعی که از خروجی مورد انتظار دارند، میگردد که درنهایت منجر به ایجاد یک چشمانداز مشترک محصول نهایی میشود.
۳)بوم ارزش پیشنهادی
۶
این ابزار بین نیازهای کاربران و عملکرد محصول در رفع نیاز آنان ارتباط برقرار مینماید و مانند بُرد چشمانداز محصول، ابعاد طراحی و کسبوکار محصول را پوشش میدهد.
۴)بوم مدل کسبوکار
۷
نشانگر مدل درآمدی کسبوکار محصول شما است و درزمینهٔ ایجاد چشمانداز مشترک بهخصوص درزمینهٔ ی کارکرد کسبوکاری محصول، کاملاً کاربردی است .
از ابزارهای دیگر میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
۱)سند نیازمندیهای تولید ناب
۳)پرسونا
۴)سناریونویسی
۵)استوری برد
۶)مسیر محصول هدف محور
۷)اصول طراحی
۸)برنامه کار خدمت قابلعرضه
حال که با ابزارهای مختلف ایجاد چشمانداز مشترک آشنا شدید باید سعی نمایید با بهرهگیری مناسب از آنها یک نقشه چشمانداز محصول بسازید که نمایانگر ارتباطات بین حوزههای طراحی ، کسبوکار و تکنولوژی محصول است.
۸
با استفاده از ابزارهای مختلف در امتداد هم ، ایجاد چشمانداز مشترک ساده میگردد. بهعنوانمثال میتوان از قسمت بازار هدف بُرد چشمانداز محصول به تعریف پرسونای مخاطبان دست یافت و با بهرهگیری از پرسوناژ بهدستآمده ، ابعاد بیشتری را با استفاده از ابزارهای سناریونویسی و استوری بردها و نقشه حرکت مشتری به دست آورد که درنهایت مورداستفاده تیم تکنولوژی محصول برای ایجاد درک مشترک از نیازمندیهای پلتفرم مورداستفاده گردد.
لازم به ذکر است که همواره استفاده از تمامی ابزارهای معرفیشده الزامی نیست و در صورت نیاز باید از ابزارهای مناسب و متناسب استفاده نمود.
زمانی که به چشمانداز مشترک محصول دستیابید:
۱)به اهداف مشترک در تیم محصول دست پیدا خواهید کرد.
۲)منبع مشترکی برای ارتباطات بین اعضای تیم خواهید داشت.
۳)تمرکز و سرعت تصمیمگیری افزایشیافته و توانایی نه گفتن آسان میگردد.